ΤΥΠΟΛΟΓΙΟ ΑΡΧΑΙΩΝ
ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ
ΚΑΝΟΝΕΣ
ΤΟΝΙΣΜΟΥ
- Κάθε βραχύχρονη συλλαβή, όταν τονίζεται, παίρνει οξεία (ἀγαθός, νέος).
- Η προπαραλήγουσα, όταν τονίζεται, παίρνει πάντα οξεία (πείθομαι, σώματα).
- Όταν η λήγουσα είναι μακρόχρονη, η προπαραλήγουσα δεν τονίζεται (ἡ βασίλισσα, αλλά τῆς βασιλίσσης).
- Η μακρόχρονη παραλήγουσα, όταν τονίζεται, παίρνει περισπωμένη μπροστά από βραχύχρονη λήγουσα (ὁ κῆπος, ἡ νῆσος).
- Η μακρόχρονη παραλήγουσα, όταν τονίζεται, παίρνει οξεία μπροστά από μακρόχρονη λήγουσα (τῶν νήσων, τῶν κήπων).
- Η μακροκατάληκτη γενική και δοτική των ονομάτων, όταν τονίζεται, παίρνει πάντοτε περισπωμένη ( τοῦ ποιητοῦ, τοῦ νικητοῦ).
- Καμία λέξη δεν τονίζεται πιο πάνω από την προπαραλήγουσα (κατέφευγον, ἐλέγομεν).
Σημείωση: Όλες οι
δίφθογγοι είναι μακρόχρονοι με εξαίρεση το –αι και το –οι, όταν βρίσκονται στο τέλος της
λέξης (ναῦται , κῆποι, αλλά ναύταις,
κήποις).
Α΄ ΚΛΙΣΗ
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Ονομ.
|
ὁ
|
ποιητής
|
νεανίας
|
ἡ
|
θάλασσα
|
σφαῖρα
|
Γεν.
|
τοῦ
|
ποιητοῦ
|
νεανίου
|
τῆς
|
θαλάσσης
|
σφαίρας
|
Δοτ.
|
τῷ
|
ποιητῇ
|
νεανίᾳ
|
τῇ
|
θαλάσσῃ
|
σφαίρᾳ
|
Αιτ.
|
Τον
|
ποιητήν
|
νεανίαν
|
τήν
|
θάλασσαν
|
σφαῖραν
|
Κλητ.
|
(ὦ)
|
ποιητά
|
νεανία
|
(ὦ)
|
θάλασσα
|
σφαῖρα
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Ονομ.
|
οἱ
|
ποιηταί
|
νεανίαι
|
αἱ
|
θάλασσαι
|
σφαῖραι
|
Γεν.
|
τῶν
|
ποιητῶν
|
νεανιῶν
|
τῶν
|
θαλασσῶν
|
σφαιρῶν
|
Δοτ.
|
τοῖς
|
ποιηταῖς
|
νεανίαις
|
ταῖς
|
θαλάσσαις
|
σφαίραις
|
Αιτ.
|
Τους
|
ποιητάς
|
νεανίας
|
τάς
|
θαλάσσας
|
σφαίρας
|
Κλητ.
|
(ὦ)
|
ποιηταί
|
νεανίαι
|
(ὦ)
|
θάλασσαι
|
σφαῖραι
|
Β΄ ΚΛΙΣΗ
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Ονομ.
|
ὁ
|
ἄνθρωπος
|
ἡ
|
ὁδός
|
τό
|
δῶρον
|
Γεν.
|
τοῦ
|
ἀνθρώπου
|
τῆς
|
ὁδοῦ
|
τοῦ
|
δώρου
|
Δοτ.
|
τῷ
|
ἀνθρώπῳ
|
τῇ
|
ὁδῷ
|
τῷ
|
δώρῳ
|
Αιτ.
|
Τον
|
ἄνθρωπον
|
τήν
|
ὁδόν
|
τό
|
δῶρον
|
Κλητ.
|
(ὦ)
|
ἄνθρωπε
|
(ὦ)
|
ὁδέ
|
(ὦ)
|
δῶρον
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Ονομ.
|
οἱ
|
ἄνθρωποι
|
αἱ
|
ὁδοί
|
τά
|
δῶρα
|
Γεν.
|
τῶν
|
ἀνθρώπων
|
τῶν
|
ὁδῶν
|
τῶν
|
δώρων
|
Δοτ.
|
τοῖς
|
ἀνθρώποις
|
ταῖς
|
ὁδοῖς
|
τοῖς
|
δώροις
|
Αιτ.
|
Τους
|
ἀνθρώπους
|
τάς
|
ὁδούς
|
τά
|
δῶρα
|
Κλητ.
|
(ὦ)
|
ἄνθρωποι
|
(ὦ)
|
ὁδοί
|
(ὦ)
|
δῶρα
|
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
Φωνηεντόληκτα σε
-ις, -έως
Ονομ.
|
ἡ
|
πόλις
|
δύναμις
|
αἱ
|
πόλεις
|
δυνάμεις
|
Γεν.
|
τῆς
|
πόλεως
|
δυνάμεως
|
τῶν
|
πόλεων
|
δυνάμεων
|
Δοτ.
|
τῇ
|
πόλει
|
δυνάμει
|
ταῖς
|
πόλεσι(ν)
|
δυνάμεσι(ν)
|
Αιτ.
|
τήν
|
πόλιν
|
δύναμιν
|
τάς
|
πόλεις
|
δυνάμεις
|
Κλητ.
|
(ὦ)
|
πόλι
|
δύναμι
|
(ὦ)
|
πόλεις
|
δυνάμεις
|
Οδοντικόληκτα σε –ων, -οντος και –ας, –αντος
Ονομ.
|
ὁ
|
γέρων
|
ἀνδριάς
|
οἱ
|
γέροντες
|
ἀνδριάντες
|
Γεν.
|
τοῦ
|
γέροντος
|
ἀνδριάντος
|
τῶν
|
γερόντων
|
ἀνδριάντων
|
Δοτ.
|
τῷ
|
γέροντι
|
ἀνδριάντι
|
τοῖς
|
γέρουσι
|
ἀνδριᾶσι(ν)
|
Αιτ.
|
τόν
|
γέροντα
|
ἀνδριάντα
|
τούς
|
γέροντας
|
ἀνδριάντας
|
Κλητ.
|
(ὦ)
|
γέρον
|
ἀνδριάς
|
(ὦ)
|
γέροντες
|
ἀνδριάντες
|
ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ
Α. Προσωπικές
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
|
α΄ πρόσωπο
|
β΄ πρόσωπο
|
γ΄ πρόσωπο
|
Ονομ.
|
ἐγώ
|
σύ
|
-
|
Γεν.
|
ἐμοῦ, μου
|
σοῦ, σου
|
(οὗ)
|
Δοτ.
|
ἐμοί, μοι
|
σοί, σοι
|
οἷ, οἱ
|
Αιτ.
|
ἐμέ, με
|
σέ, σε
|
(ἕ)
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Ονομ.
|
ἡμεῖς
|
ὑμεῖς
|
(σφεῖς)
|
Γεν.
|
ἡμῶν
|
ὑμῶν
|
(σφῶν)
|
Δοτ.
|
ἡμῖν
|
ὑμῖν
|
σφίσι(ν)
|
Αιτ.
|
ἡμᾶς
|
ὑμᾶς
|
(σφᾶς)
|
Β.
Δεικτικές
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
|
αρσ.
|
θηλ.
|
ουδ.
|
αρσ.
|
θηλ.
|
ουδ.
|
Ονομ.
|
οὗτος
|
αὕτη
|
τοῦτο
|
οὗτοι
|
αὗται
|
ταῦτα
|
Γεν.
|
τούτου
|
ταύτης
|
τούτου
|
τούτων
|
τούτων
|
τούτων
|
Δοτ.
|
τούτῳ
|
ταύτῃ
|
τούτῳ
|
τούτοις
|
ταύταις
|
τούτοις
|
Αιτ.
|
τοῦτον
|
ταύτην
|
τοῦτο
|
τούτους
|
ταύτας
|
ταῦτα
|
Κλητ.
|
(ὦ)οὗτος
|
αὕτη
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Γ. Κτητικές
Για
έναν κτήτορα
α΄
πρόσωπο: ἐμός, ἐμή, ἐμόν (=δικός μου, δική μου, δικό μου)
β΄
πρόσωπο: σός, σή, σόν (=δικός σου, δική σου, δικό σου)
γ΄
πρόσωπο: ἑός, ἑή, ἑόν (=δικός του, δική του, δικό του)
Για
πολλούς κτήτορες
α΄
πρόσωπο: ἡμέτερος, ἡμετέρα, ἡμέτερον (=δικός μας, δική μας, δικό μας)
β΄
πρόσωπο: ὑμέτερος, ὑμετέρα, ὑμέτερον (=δικός σας, δική σας, δικό σας)
γ΄
πρόσωπο: σφέτερος, σφετέρα, σφέτερον (=δικός τους, δική τους, δικό τους)
ΡΗΜΑΤΑ
Το Βοηθητικό Ρήμα Εἰμί
(=είμαι)
ΟΡΙΣΤΙΚΗ
|
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
|
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
|
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
|
Εἰμί
|
ἦ, ἦν
|
ἔσομαι
|
|
εἶ
|
ἦσθα
|
ἔσῃ, ἔσει
|
|
ἐστί(ν)
|
ἦν
|
ἔσται
|
|
ἐσμέν
|
ἦμεν
|
ἐσόμεθα
|
|
ἐστέ
|
ἦτε
|
ἔσεσθε
|
|
εἰσί(ν)
|
ἦσαν
|
ἔσονται
|
ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ
|
|
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
|
ΜΕΛΛΟΝΤΑ
|
εἶναι
|
ἔσεσθαι
|
ΜΕΤΟΧΗ
|
|
ὤν
|
ἐσόμενος
|
οὖσα
|
ἐσομένη
|
ὄν
|
ἐσόμενον
|
Α΄ ΣΥΖΥΓΙΑ (-ω) Βαρύτονα
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ
ΦΩΝΗ
ΟΡΙΣΤΙΚΗ
|
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
|
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
|
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
|
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
|
ΠΑΡΑΚΕΙΜ.
|
ΥΠΕΡΣΥΝ.
|
Λύω
|
ἔλυον
|
λύσω
|
ἔλυσα
|
λέλυκα
|
ἐλελύκειν
|
|
Λύεις
|
ἔλυες
|
λύσεις
|
ἔλυσας
|
λέλυκας
|
ἐλελύκεις
|
|
Λύει
|
ἔλυε(ν)
|
λύσει
|
ἔλυσε(ν)
|
λέκυκε(ν)
|
ἐλελύκει
|
|
λύομεν
|
ἐλύομεν
|
λύσομεν
|
ἐλύσαμεν
|
λελύκαμεν
|
ἐλελύκεμεν
|
|
Λύετε
|
ἐλύετε
|
λύσετε
|
ἐλύσατε
|
λελύκατε
|
ἐλελύκετε
|
|
λύουσι(ν)
|
ἔλυον
|
λύσουσι(ν)
|
ἔλυσαν
|
λελύκασι(ν)
|
έλελύκεσαν
|
|
ΑΠΑΡΕΜΦ.
|
λύειν
|
-
|
λύσειν
|
λῦσαι
|
λελυκέναι
|
-
|
ΜΕΤΟΧΗ
|
λύων
λύουσα
λῦον
|
-
|
λύσων
λύσουσα
λῦσον
|
λύσας
λύσασα
λῦσαν
|
λελυκώς
λελυκυῖα
λελυκός
|
-
|
ΜΕΣΗ ΦΩΝΗ
ΟΡΙΣΤΙΚΗ
|
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
|
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
|
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
|
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
|
ΠΑΡΑΚΕΙΜ.
|
ΥΠΕΡΣΥΝ.
|
λύομαι
|
ἐλυόμην
|
λύσομαι
|
ἐλυσάμην
|
λέλυμαι
|
ἐλελύμην
|
|
λύῃ(ει)
|
ἐλύου
|
λύσῃ(ει)
|
ἐλύσω
|
λέλυσαι
|
έλέλυσο
|
|
λύεται
|
ἐλύετο
|
λύσεται
|
ἐλύσατο
|
λέλυται
|
ἐλέλυτο
|
|
λυόμεθα
|
ἐλυόμεθα
|
λυσόμεθα
|
ἐλυσάμεθα
|
λελύμεθα
|
ἐλελύμεθα
|
|
λύεσθε
|
ἐλύεσθε
|
λύσεσθε
|
ἐλύσασθε
|
λέλυσθε
|
ἐλέλυσθε
|
|
λύονται
|
ἐλύοντο
|
λύσονται
|
ἐλύσαντο
|
λέλυνται
|
έλέλυντο
|
|
ΑΠΑΡΕΜΦ.
|
λύεσθαι
|
-
|
λύσεσθαι
|
λύσασθαι
|
λελύσθαι
|
-
|
ΜΕΤΟΧΗ
|
λυόμενος
λυομένη
λυόμενον
|
-
|
λυσόμενος
λυσομένη
λυσόμενον
|
λυσάμενος
λυσαμένη
λυσάμενον
|
λελυμένος
λελυμένη
λελυμένον
|
-
|
ΑΦΩΝΟΛΗΚΤΑ
ΡΗΜΑΤΑ
|
||
ΜΕΣΗ ΦΩΝΗ
|
||
ΟΡΙΣΤΙΚΗ
|
||
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
|
ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
|
|
πέπραγμαι
πέπραξαι
πέπρακται
πεπράγμεθα
πέπραχθε
πεπραγμένοι εἰσί(ν)
|
ἐπεπράγμην
ἐπέπραξο
ἐπέπρακτο
ἐπεπράγμεθα
ἐπέπραχθε
πεπραγμένοι ἦσαν
|
ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ Παρακ.
πεπρᾶχθαι
ΜΕΤΟΧΗ Παρακ.
πεπραγμένος
πεπραγμένη
πεπραγμένον
|
γέγραμμαι
γέγραψαι
γέγραπται
γεγράμμεθα
γέγραφθε
γεγραμμένοι εἰσί(ν)
|
ἐγεγράμμην
ἐγέγραψο
ἐγέγραπτο
ἐγεγράμμεθα
ἐγέγραφθε
γεγραμμένοι ἦσαν
|
ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ Παρακ.
γεγράφθαι
ΜΕΤΟΧΗ Παρακ.
γεγραμμένος
γεγραμμένη
γεγραμμένον
|
πέπεισμαι
πέπεισαι
πέπεισται
πεπείσμεθα
πέπεισθε
πεπεισμένοι εἰσί(ν)
|
ἐπεπείσμην
ἐπέπεισο
ἐπέπειστο
ἐπεπείσμεθα
ἐπέπεισθε
πεπεισμένοι ἦσαν
|
ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ Παρακ.
πεπεῖσθαι
ΜΕΤΟΧΗ Παρακ.
πεπεισμένος
πεπεισμένη
πεπεισμένον
|