Η Γέννηση του Αδάμ

Η Γέννηση του Αδάμ

Κυριακή 21 Φεβρουαρίου 2016

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ-ΑΝΩΜΑΛΑ ΡΗΜΑΤΑ(ΠΙΝΑΚΕΣ ΚΛΙΣΗΣ)



ΑΝΩΜΑΛΑ ΡΗΜΑΤΑ
1. possum (= μπορώ)

possum (pos- μπροστά από σύμφωνο , pot- μπροστά από φωνήεν) - potui - posse.
οριστική
ενεστώτας
παρατατικός
μέλλοντας
παρακείμενος
υπερσυντέλικος
συντελεσμένος μέλλοντας
possum

potes

potest

possumus

potestis

possunt
poteram

poteras

poterat

poteramus

poteratis

poterant
potero

poteris

poterit

poterimus

poteritis

poterunt
potui

potuisti

potuit

potuimus

potuistis

potuerunt
potueram

potueras

potuerat

potueramus

potueratis

potuerant
potuero

potueris

potuerit

potuerimus

potueritis

potuerint











υποτακτική
possim

possis

possit

possimus

possitis

possint
possem

posses

posset

possemus

possetis

possent











potuerim

potueris

potuerit

potuerimus

potueritis

potuerint
potuissem

potuisses

potuisset

potuissemus

potuissetis

potuissent










Απαρέμφατο ενεστώτα: posse

Απαρέμφατο παρακειμένου: potuisse

Μετοχή ενεστώτα: potens (γεν. potentis) (χρησιμοποιείται μόνο ως επίθετο = δυνατός)

Το ρήμα δεν έχει προστακτική, σουπίνο και γερούνδιο.




2. eo (= πορεύομαι)
Το ρήμα eo -(ivi) ii -itum -ire έχει δύο ρηματικά θέματα:
α) i μπροστά από σύμφωνο ή i,
β) e μπροστά από τα φωνήεντα a, o, u
Κλίνεται όπως τα ρήματα της δ΄ συζυγίας αλλά διαφέρει στον παρατατικό και τον μέλλοντα της οριστικής (ibam και ibo αντίστοιχα)
οριστική
ενεστώτας
παρατατικός
μέλλοντας
παρακείμενος
υπερσυντέλικος
συντελεσμένος μέλλοντας
eo

is

it

imus

itis

eunt
ibam

ibas

ibat

ibamus

ibatis

ibant
ibo

ibis

ibit

ibimus

ibitis

ibunt
(ivi) ii

isti

iit

iimus

istis

ierunt/iere
ieram

ieras

ierat

ieramus

ieratis

ierant
iero

ieris

ierit

ierimus

ieritis

ierint








υποτακτική
eam


eas


eat


eamus


eatis


eant
irem


ires


iret


iremus


iretis


irent
iturus, -a, -um sim

iturus, -a, -um sis

iturus, -a, -um sit

ituri, -ae, -a simus

ituri, -ae, -a sitis

ituri, -ae, -a sint
ierim


ieris


ierit


ierimus


ieritis


ierint
issem


isses


isset


issemus


issetis


issent


































προστακτική
-

i

-

-

ite

-









-

ito

ito

-

itote

eunto










Απαρέμφατο ενεστώτα: ire

Απαρέμφατο μέλλοντα: iturum, -am, -um esse
                                     ituros, -as, -a esse
Μετοχή ενεστώτα: iens (γεν. euntis)

Μετοχή μέλλοντα: iturus, -a, -um
Απαρέμφατο παρακειμένου: isse


Σουπίνο: itum - itu

Γερούνδιο: eundi, eundo, eundum, eundo

Από την παθητική φωνή εύχρηστο είναι το γ΄ ενικό πρόσωπο όλων των χρόνων ως απρόσωπο και το απαρέμφατο του ενεστώτα iri.
3. fero (= φέρω)
Το ρήμα fero, tuli, latum, ferre κλίνεται σύμφωνα με την γ΄συζυγία.
Όμως οι τύποι που σχηματίζονται από το ενεστωτικό θέμα (fer) συγκόπτουν
α) το συνδετικό φωνήεν i μπροστά από το s και το t
β) το συνδετικό φωνήεν ĕ μπροστά από τo r. (Δεν αποβάλλεται το ē ως μακρόχρονο στο β΄ ενικό πρόσωπο του μέλλοντα της μέσης φωνής: ferēris)
ενεργητική φωνή
μέση φωνή
οριστική
ενεστώτας
παρατατικός
μέλλοντας
ενεστώτας
παρατατικός
μέλλοντας
fero

fers

fert

ferimus

fertis

ferunt
ferebam

ferebas

ferebat

ferebamus

ferebatis

ferebant
feram

feres

feret

feremus

feretis

ferent
feror

ferris

fertur

ferimur

ferimini

feruntur
ferebar

ferebaris

ferebatur

ferebamur

ferebamini

ferebantur
ferar

ferēris

feretur

feremur

feremini

ferentur




υποτακτική
feram


feras


ferat


feramus


feratis


ferant
ferrem


ferres


ferret


ferremus


ferretis


ferrent
laturus, -a, -um sim

laturus, -a, -um sis

laturus, -a, -um sit

laturi, -a, -a simus

laturi, -a, -a sitis

laturi, -a, -a sint
ferar


feraris


feratur


feramur


feramini


ferantur
ferrer


ferreris


ferretur


ferremur


ferremini


ferrentur

























προστακτική
-

fer*

-

-

ferte

-









-

ferto

ferto

-

fertote

ferunto
-

ferre

-

-

ferimini

-









-

fertor

fertor

-

-

feruntor

Απαρέμφατο ενεστώτα: ferre

Απαρέμφατο μέλλοντα: laturum, -am, -um esse
                                     laturos, -as, -a esse
ferri (κατ’ αναλογία με το απαρέμφατο της ενεργητικής
 φωνής)
Μετοχή ενεστώτα: ferens (γεν. ferentis)

Μετοχή μέλλοντα: laturus, -a, -um

Γερούνδιο: ferendi, ferendo, ferendum, ferendo
Γερουνδιακό: ferendus, -a, -um

*β΄ ενικό προστακτικής ενεστώτα χωρίς e, όπως συμβαίνει και με τα ρήματα dico, duco και facio (δες τα 15 της γ΄ συζυγίας σε -io)
 ΄Ολοι οι υπόλοιποι τύποι του ρήματος σχηματίζονται ομαλά.

4. fio (= γίνομαι)
Το ρήμα fio - factus sum - fieri σχηματίζει ομαλά τους συντελικούς χρόνους με τη μετοχή factus του ρήματος facio (factus sum, factus eram, factus ero). Άλλωστε το ρήμα fio λειτουργεί ως παθητικό του facio.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Όταν το facio είναι σύνθετο σχηματίζει κανονικά την παθητική φωνή
π.χ. afficio - afficior, interficio - interficior

Οι τύποι που σχηματίζονται από το ενεστωτικό θέμα κλίνονται σύμφωνα με τη δ΄ συζυγία πλην της υποτακτικής του παρατατικού και του απαρεμφάτου του ενεστώτα.
οριστική
ενεστώτας
παρατατικός
μέλλοντας
παρακείμενος
υπερσυντέλικος
συντελεσμένος μέλλοντας
fio


fis


fit


fimus


fitis


fiunt
fiebam


fiebas


fiebat


fiebamus


fiebatis


fiebant
fiam


fies


fiet


fiemus


fietis


fient
factus, -a, -um sum

factus, -a, -um es

factus, -a, -um est

facti, -ae, -a sumus

facti, -ae, -a estis

facti, -ae, -a sunt
factus, -a, -um eram

factus, -a, -um eras

factus, -a, -um erat

facti, -ae, -a eramus

facti, -ae, -a eratis

facti, -ae, -a erant
factus, -a, -um ero

factus, -a, -um eris

factus, -a, -um erit

facti, -ae, -a erimus

facti, -ae, -a eritis

facti, -ae, -a erunt

υποτακτική
fiam


fias


fiat


fiamus


fiatis


fiant
fierem


fieres


fieret


fieremus


fieretis


fierent











factus, -a, -um sim

factus, -a, -um sis

factus, -a, -um sit

facti, -ae, -a simus

facti, -ae, -a sitis

facti, -ae, -a sint
factus, -a, -um essem

factus, -a, -um esses


factus, -a, -um esset


facti, -ae, -a essemus

facti, -ae, -a essetis


facti, -ae, -a essent


























προστακτική
-

fi

-

-

fite

-






























Απαρέμφατα

ενεστώτα: fieri

μέλλοντα: factum uri

παρακειμένου: factum, -am, -um esse
                        factos, -as, -a esse

συντελεσμένου μέλλοντα: factum, -am, -um fore
                                         factos, -as, -a fore
Μετοχή παρακειμένου: factus, -a, -um

Γερουνδιακό: faciendus, -a, -um


5. volo, nolo, malo

Τα ρήματα volo (= θέλω), nolo (non volo = δεν θέλω) και malo (magis volo = προτιμώ) κλίνονται με παραπλήσιο τρόπο.
οριστική
ενεστώτας
παρατατικός
volo

vis

vult

volumus

vultis

volunt
nolo

non vis

non vult

nolumus

non vultis

nolunt
malo

mavis

mavult

malumus

mavultis

malunt
volebam

volebas

volebat

volebamus

volebatis

volebant
nolebam

nolebas

nolebat

nolebamus

nolebatis

nolebant
malebam

malebas

malebat

malebamus

malebatis

malebant














μέλλοντας
παρακείμενος
volam

voles

volet

volemus

voletis

volent
nolam

noles

nolet

nolemus

noletis

nolent
malam

males

malet

malemus

maletis

malent
volui

voluisti

voluit

voluimus

voluistis

voluerunt
nolui

noluisti

noluit

noluimus

noluistis

noluerunt
malui

maluisti

maluit

maluimus

maluistis

maluerunt

υπερσυντέλικος
συντελεσμένος μέλλοντας
volueram

volueras

voluerat

volueramus

volueratis

voluerant
nolueram

nolueras

noluerat

nolueramus

nolueratis

noluerant
malueram

malueras

maluerat

malueramus

malueratis

maluerant
voluero

volueris

voluerit

voluerimus

volueritis

voluerint
noluero

nolueris

noluerit

noluerimus

nouleritis

noluerint
maluero

malueris

maluerit

maluerimus

malueritis

maluerint






                       υποτακτική

ενεστώτας
παρατατικός


velim

velis

velit

velimus

velitis

velint
nolim

nolis

nolit

nolimus

nolitis

nolint
malim

malis

malit

malimus

malitis

malint
vellem

velles

vellet

vellemus

velletis

vellent
nollem

nolles

nollet

nollemus

nolletis

nollent
mallem

malles

mallet

mallemus

malletis

mallent

Τα ρήματα δεν έχουν υποτακτική μέλλοντα
παρακείμενος
υπερσυντέλικος
voluerim

volueris

voluerit

voluerimus

volueritis

voluerint
noluerim

nolueris

noluerit

noluerimus

nolueritis

noluerint
maluerim

malueris

maluerit

maluerimus

malueritis

maluerint
voluissem

voluisses

voluisset

voluissemus

voluissetis

voluissent
noluissem

noluisses

noluisset

noluissemus

noluissetis

noluissent
maluissem

maluisses

maluisset

maluissemus

maluissetis

maluissent

προστακτική
ενεστώτας
μέλλοντας

-

noli

-

-

nolite

-
-

nolito

nolito

-

nolitote

nolunto
Τα volo και malo δεν έχουν προστακτική


Απαρέμφατα
Μετοχές
ενεστώτα: velle, nolle, malle

παρακειμένου: voluisse, noluisse, maluisse
ενεστώτα: (volens/ cupiens),(nolens/ invitus).
 Το malo δεν έχει μετοχή.





6. nequeo
Το ρήμα nequeo, nequivi, nequire (= δεν μπορώ) κλίνεται όπως το eo, όμως λίγοι τύποι είναι εύχρηστοι. Πρακτικά, μπορούμε να πούμε ότι όποιος τύπος ζητηθεί θα σχηματίζεται όπως ο αντίστοιχος του eo.
οριστική
ενεστώτας
παρατατικός
μέλλοντας
παρακείμενος
υπερσυντέλικος
συντελεσμένος
μέλλοντας
nequeo

(nequis)

nequit

(nequimus)

nequitis

nequeunt
nequibam

-

nequibat

-

-

nequibant
(nequibo)

-

-

-

-

(nequibunt)
(nequivi)

nequisti

nequi(v)it

-

-

nequiverunt
-

-

nequi(v)erat

-

-

nequi(v)erant
nequi(v)ero

-

nequiverit

-

-

-










υποτακτική
nequeam

nequeas

nequeat

nequeamus

(nequeatis)

nequeant
(nequirem)

(nequires)

(nequiret)

(nequiremus)

-

(nequirent)











-

-

nequiverit

-

-

nequiverint
-

-

nequi(vi)sset

-

-

nequi(vi)ssent










Απαρέμφατο ενεστώτα: nequire

Απαρέμφατο παρακειμένου: nequi(vi)sse

Μετοχή ενεστώτα: nequiens - nequeuntis






ΡΗΜΑΤΑ ΜΕ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ

Α. Διαφορετικός σχηματισμός της μετοχής του μέλλοντα
Συναντώνται στα κείμενα επτά ρήματα που σχηματίζουν διαφορετικά τη μετοχή του μέλλοντα:
morior

nascor

orior

pario

reseco

insto

ruo
mortuus sum

natus sum

ortus sum

peperi

resecui

institi

rui
mortuum

natum

ortum

partum

resectum

-

rutum
mori (αποθετικό)

nasci (
αποθετικό)

oriri (
αποθετικό) S.O.S

parere

resecare

instare

ruere
μετοχή μέλλ.: moriturus

μετοχή μέλλ.: nasciturus

μετοχή μέλλ.: oriturus

μετοχή μέλλ.: pariturus

μετοχή μέλλ.: resecaturus

μετοχή μέλλ.: instaturus

μετοχή μέλλ.: ruiturus
Β. Το ρήμα scio
Του ρήματος scio δεν συναντώνται τύποι προστακτικής ενεστώτα sci - scite. Στη θέση τους χρησιμοποιούνται οι αντίστοιχοι τύποι της προστακτικής του μέλλοντα scito, scitote.

Γ. Το ρήμα cerno
Η μετοχή παρακειμένου του ρήματος cerno, crevi, cretum, cernere δεν είναι εύχρηστη. Αναπληρώνεται από τη μετοχή παρακειμένου conspectus του ρήματος conspicio. Από την ίδια μετοχή σχηματίζονται και οι συντελικοί χρόνοι της μέσης φωνής του ρήματος (conspectus sum, conspectus eram, conspectus ero).
 /…