ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΣΕ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΩΡΙΑ-ΑΣΚΗΣΕΙΣ)

ΟΝΟΜΑ:               ________________________           

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:  ________________________                              

Προαπαιτούμενες γνώσεις για τη μετατροπή από ενεργητική σε παθητική και αντίστροφα.
α) Χρειάζεται να γνωρίζεις άριστα τι σημαίνει ενεργητική και τι παθητική φωνή.
β) Χρειάζεται να γνωρίζεις και να διακρίνεις το αντικείμενο και το υποκείμενο.

Μετατροπή ενεργητικής σε παθητική σύνταξη
Στάδια
α) Μετατρέπουμε το ρήμα από ενεργητικό σε παθητικό.
β) Το αντικείμενο της ενεργητικής φωνής στη μέση φωνή θα τεθεί σε ονομαστική ως υποκείμενο.
γ) Το υποκείμενο της ενεργητικής φωνής στη μέση φωνή θα τεθεί ως ποιητικό αίτιο.
δ) Αν το ενεργητικό ρήμα είναι δίπτωτο, δέχεται δηλ. δύο αντικείμενα, τότε στη μέση φωνή θα τεθεί ως υποκείμενο το άμεσο αντικείμενο, ενώ το έμμεσο θα παραμένει και στη μέση φωνή αντικείμενο.

Παραδείγματα
α) Ενεργητική φωνή
Τα παιδιά (Υ) μελετούν λογοτεχνικά βιβλία (Α).
Μετατροπή σε παθητική φωνή:
Λογοτεχνικά βιβλία (Υ) μελετιούνται από τα παιδιά.

β) Ενεργητική φωνή
Οι αρχές τού έδωσαν όλα τα εχέγγυα, για να ξεκινήσει την αποστολή του.
(Οι αρχές= υποκείμενο //τού= έμμεσο αντικείμενο// τα εχέγγυα= άμεσο αντικείμενο)
Μετατροπή σε παθητική φωνή:
Όλα τα εχέγγυα του δόθηκαν από τις αρχές, για να ξεκινήσει την αποστολή του.
(τα εχέγγυα= υποκείμενο// τού= έμμεσο αντικείμενο// από τις αρχές= ποιητικό αίτιο)

Παραδείγματα για εξάσκηση

Ο διευθυντής σπαταλά πολλά χρήματα.
........................................................................................................................
Η δασκάλα λερώνει τα ρούχα της με κιμωλία.
.......................................................................................................................
Ο Αγήνωρ έδωσε στην Αγαύη ένα βιβλίο.
.......................................................................................................................
Η Αγαύη διδάσκει στην Αννούλα ιστορία.
.......................................................................................................................
Ο Δημήτρης ενημέρωσε την Ειρήνη για τους δίδυμους σκαραβαίους.
.......................................................................................................................
Ο αγαπημένος μας δάσκαλος οδήγησε τα παιδιά του σε ποδηλατοδρομία.
.......................................................................................................................

Μετατροπή παθητικής σύνταξης σε ενεργητική 
Παράδειγμα: Τα σχολεία (Υ) φτιάχνονται (Ρ) από τους μαθητές. (Ποιητ. αίτιο)
Στάδια
α) Μετατρέπουμε το ρήμα [φτιάχνονται] από παθητικό σε ενεργητικό [φτιάχνουν].
β) Το ποιητικό αίτιο της παθητικής σύνταξης [από τους μαθητές] στην ενεργητική φωνή θα τεθεί σε ονομαστική ως υποκείμενο [Οι μαθητές].
γ) Το υποκείμενο της παθητικής σύνταξης [Τα σχολεία] στην ενεργητική φωνή θα τεθεί σε αιτιατική ως αντικείμενο [τα σχολεία].

Παραδείγματα
α) Παθητική φωνή
Τα σχολεία (Υ) φτιάχνονται από τους μαθητές. (Ποιητ. αίτιο).
Μετατροπή σε ενεργητική φωνή:
Οι μαθητές (Υ) φτιάχνουν τα σχολεία (Α).
β) Παθητική φωνή
Του ανακοινώθηκε η δυσμενής μετάθεση από τον προϊστάμενο.
(η δυσμενής μετάθεση= υποκείμενο //τού= έμμεσο αντικείμενο// από τον προϊστάμενο= ποιητικό αίτιο)
Μετατροπή σε ενεργητική φωνή:
Ο προϊστάμενος του ανακοίνωσε τη δυσμενή μετάθεση.

Παραδείγματα για εξάσκηση

Πολλές διατάξεις καταστρατηγούνται από τους υπουργούς.
........................................................................................................................
Η εκδρομή στα Μετέωρα διοργανώθηκε από τους τρεις καθηγητές με επιτυχία.
.......................................................................................................................
Ο τρόπος με τον οποίο διδάχτηκε η ιστορία στους μαθητές ήταν απωθητικός.
.......................................................................................................................
Όποιος μαθητής διαμαρτυρηθεί θα εκδιωχθεί από το σχολείο.
.......................................................................................................................
Από ποιον τοποθετήθηκε ο νέος Γενικός Γραμματέας στο υπουργείο;
.......................................................................................................................
Είχε προαναγγελθεί η ληστεία από το σεσημασμένο κακοποιό.
.......................................................................................................................
Η αγαπημένη φίλη της Ναταλίας παρασύρθηκε από Ι.Χ στην Κηφισίας.
………………………………………………………………………………………………………………………………